فلز چیست؟

فلز با استحکام ، دوام و تطبیق پذیری بالا دارد از مهم ترین خواص فلزات میتوان گفت به براقیت ، رسانا و چکش خواری اشاره کرد که میتوان آن ها را به اشکال مختلف درآورد و انعطاف پذیری آنها بدین معنا است که بدون شکسته شدن ، کار خود را انجام میدهد.

فلزات در زمینه ساخت و ساز _چارچوب های ماشین _ قطار _ هواپیما و زیر ساخت های محکم مورد استفاده قرار میگیرد. 

 مهم ترین و پرکاربرد ترین فلزات در صنعت

• مونل
• برنج
• استنلس استیل
• فولاد 
• چدن
• اینکونل 
• هستلوی

مونل چیست ؟

مونل ، از دو فلز نیکل 65-70 درصد و مس20-29 درصد تشکیل شده است و مقدار کمی در آن آهن ، منگنز یافت میشود.این فلز از نیکل خالص سخت تر است و در برابر خوردگی توسط بسیاری عوامل مقاومت نشان میدهد. این فلز قیمت بالایی دارد به همین دلیل استفاده از آن تنها محدود به مواردی است که امکان به کارگیری جایگزین های ارزن تر وجود نداشته باشد .

از نظر تجاری پنج نوع مونل وجود دارد که شامل 

1)مونل 400 یا آلیاژ

2)مونل401

3)مونل404

4)مونل405

5)مونل500-K

مونل یک آلیاژ دوتایی تک فاز و محلول جامد با خواص مکانیکی عالی در دمای زیر صفر است آلیاژ 400 با وزن مخصوص 8.80 دارای محدوده دمای ذوب 1300-1350درجه سانتی گراد و نسبت پواسون 0.32 است. این آلیاژ یه شکل جامد غیر رسمی است با این حال جوشکاری ، آسیاب کردن یا ذوب آب ممکن است دود یا گرد و غبار خطرناکی ایجاد کند که با تماس یا استنشاق آن ها باید اجتناب شود.  

برنج چیست ؟

برنج ترکیبی از آلیاژ ، مس و روی است معمولا ترکیب این آلیاژ با عناصر دیگر را برنز  می گویند . از این جهت با تغییر میزان ترکیبی روی و مس میتوان به آلیاژ های متفاوتی از برنج به دست آورد برنج با 5تا15 درصد روی برای لعاب کاری برنز استفاده میشود به دلیل مقاومت بالا و شکل پذیری مناسب آن اما برنج با 36تا40 درصد روی قابلیت شکل پذیری کمتری دارد و همچنین قیمت آن پایین است و به عنوان برنج دریایی شناخته میشود.

 برنج با رنگ شبیه به طلا دیده میشود و در برابر کدر شدن و لکه شدن مقاوم است و به سادگی اکسید نمیشود این فلز به دلیل مصارف خاص و شکل و رنگ در مکان های مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد .

حدود 90 درصد از فلزات برنجی بازیافت میشوند زیرا فلز برنج دارای خواص مغناطیسی پایینی است و معمولا به ارحتی از فلزات دیگر جدا میشود. میتوان گفت چگالی متوسط برنج 8.4 گرم بر سانتی متر مکعب است.

خواص مهم فلز برنج عبارتند از :

• رسانا
• چکش خواری
• مقاوم در برابر سایش 
• مقاوم در برابر خوردگی
• مقاوم دربرابر کدرشدن ولکه دار شدن  

استنلس استیل چیست؟

به مجموعه از آلیاژ ها که به مبنای آهن است و دربردارنده دست کم 11 درصد کروم میباشد کروم عنصری بنیادی است که با ایجاد یک اکسید کروم در قشر فولاد آن را زنگ نزن میسازد. بر اساس آلیاژ میتوان ورق استیل را تقسیم بندی کرد که شامل استیل 400و300 است و استیل 300 ضد زنگ است و از مهم ترین خصوصیات استیل 400 میتوان به مقاوت در برابر سایش و خوردگی اشاره کرد.

استیل دارای خصوصیات منحصر به فرد نیز میباشد که در انواع مختلف استیل ها در بازار موجود است. استنلس استیل نوعی فولاد زنگ نزن با استقامت بسیار بالا است یکی از عناصر اصلی محصول کروم مییباشد که میزان آن از10الی 30درصد میتواند ناپایدار باشد و به همین دلیل باعث میشود گرد های متنوعی از این محصول ساخته شود .

بهتر است بدانید که استنلس استیل اصل در مجموع در انبارها و دکور حداکثر استفاده دارد و باتوجه به ورق های استیل حاوی ورق استیل 304 نگیر و استیل 201 نگیر است.

از عمده ترین ورق های استنلس استیل که در بازار عرضه شده است میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• 304 تایوان
• 316تایوان
•  استیل 430

فولاد چیست؟

فولاد از انواع بیشماری آلیاژ گفته میشود که عنصر اصلی آن میتوان گفت آهن است و کربن نیز به عنوان مهم ترین ماده آلیاژی فولاد محسوب میشود  هرچند که امکان این وجود دارد که در انواع مختلف فولاد مواد آلیاژی میزانش کم یا زیاد شود.لازم به ذکر است که چگالی فولاد برابر7.85 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد .

مقاومت بسیار بالا مهم ترین ویژگی آن بشمار می آید و همچنین مقاومت بالا در برابر سایش و خوردگی دارد و مقاوت در برابر خوردگی مربوط به گرید های فولاد ضد زنگ میباشد علاوه براین فولاد ها دارای داوم و پایدارای بالا و در دسترس بودن نیز میتوان اشاره کرد .

میزان موجود کربن بین 3 تا 5.1 درصد است و در مواردی هم ممکن است به 25.2 درصد هم برسد فولاد را میتوان از نظر ترکیبات شیمیایی و شکل ظاهری طبقه بندی کرد .

از نظر ترکیبات شیمیایی

• فولاد کربنی
• فولاد پر کربن
• فولاد کم کربن
• فولاد با کربن متوسط

از نظر شکل ظاهری 

• فراورده های طولی
• فراورده های تخت

چدن چیست؟

یکی از آلیاژهای پرکاربرد در انواع آلیاژهای آهنی چدن است اصلی ترین عناصر تشمیل دهنده چدن ممعمولا آهن ، کربن و سیلیسیم هست و از عناصر دیگر میتوان به فسفر ، منگنز و گوگرد اشاره کرد. چدن انواع مختلفی را دارد هر یک از انواع چدن مانند چدن سفید ، خاکستری ، نشکن ، چکش خواری و گرافیک فشرده میباشد . 

چدن به دلیل دتشتن ناخالصی در برابر دیگر مواد نقطه ذوب پایین تری دارد نقطه ذوب چدن حدودا بین 1420تا 1470 درجه میباشد . چدن در صنعت ساخنمان سازی ، صنایع پتروشیمی و پلایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد .

مزایای چدن 

• ماندگاری بالا
• قیمت مناسب
• چکش خواری
• مقاومت در برابر سایش 

معایب چدن

• شکنندگی بالا
• استحکام ضعیف
• مستعد زنگ زدگی
• وزن بالا

اینکونل چیست؟

این فلز از خانواده الیاژ های محلول جامد که با نیکل و کروم ساخته شده است مه مقاومت بالا در برابر خوردگی در درمای بالا را دارد که این یکی از مهم ترین ویژگی های اینکونل است از این فلز در صنایع اسلحه سازی ، صنایع هوافضا ، دفاعی ، خودروسازی ، شیرآلات و سکو های نفتی استفاده میکنند. اینکونل یک نمونه از عالی ترین فلزات با کارایی بالا محسوب میشود مه به طور خاص برای برخی از کار های سخت مورد استفاده قرار میگیرد قیمت اینکونل اغلب گران است و کمتر استفاده میشود و نسبت به فولاد وآلومینیوم کمتر شناخته شده است.  

گریدهای اینکونل عبارتنداز: 

• اینکونل600
• اینکونل601
• اینکونل625
• اینکونل690
• اینکونل718
• اینکونل751

آلیاژ اینکونل 600 دارای عنصر نیکل است که همین امر سبب مقاومت در برابر خوردگی ، خواص مکانیکی عالی، مقاومت زیاد در دمای بالا و جوشکاری آسان میشود  72 درصد نیکل ، 14 درصد کروم ، 1 درصد منگنز ، 0.15 درصد کربن ، 0.5 درصد مس و 0.015 درصد گوگرد دارد .

هستلوی چیست؟

هستلوی در اصلاح برای توصیف نیکل استفاده میشود که برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی آلیاژ شده است . از انجایی که هستلوی از مقادیر زبادی مولیبدن و کروم تشکیل شده است در محیط یه شدت خوردنده بهتر از سایر محصولات فلزی مانند اینکونل ها عمل میکند افزایش مولیبدن باعث افزایش کارایی میشود هستلوی میتوان گفت انعطاف پذیر هستند و به راحتی میتوان آن را سخت و شکل داد. آلیاژ هستلوی دارای مقاومت خوب و پایداری بالا است که آن را برای کار هایی با دمای بالا در ذخیره سازی انرژی حرارتی و دستگاه تولید برق مناسب کرده است 

تفاوت هستلوی با اینکونل این است که هر دوی آن دام بالایی در برابر خوردگی دارند و خرج بالایی نسبت به استیل دارند ولی به دلیل عملکرد در محیط های سخت آلیاژ اینکونل در اولویت قرار داده میشود .

گرید های هستلوی دارای ویژگی های زیر میباشد: 

• جوش پذیری بالا
• مقاوم در برابر هوردگی
• مقاوم در برابر عوامل اکسید کننده و اسید ها 

سخن پایانی 

همان طور که توضیح داده شد فلز با استحکام ، دوام و تطبیق پذیری بالا دارد از مهم ترین خواص فلزات میتوان گفت به براقیت ، رسانا و چکش خواری اشاره کرد که میتوان آن ها را به اشکال مختلف درآورد و انعطاف پذیری آنها بدین معنا است که بدون شکسته شدن کار خود را انجام میدهد. و در این مقاله ما با نواع فلزات و کاربرد آنها در صنعت آشنا شدیم .